Het orakel van Delphi
“Geloof jij in het lot? Dat je gelooft, dat alles wat er
gebeurt, voorbestemd is?” Het was woensdagavond en de filosofieclub was
present. Voor ons op tafel stond een grote kristallen bol. Daaromheen had
ik allerlei tarot-kaarten neergelegd. De kaarten werden met aandacht bekeken,
zo ook de glazen bol. Er kwamen wat verhalen bij de kinderen los, over
bijgeloof: vrijdag de 13e, de zwarte kat die de weg oversteekt, dat
onder een ladder doorlopen echt tot ongeluk zou leiden. Maar ook over
waarzeggers en sterrenkijkers en sterrenbeelden. Wat zou daar allemaal van waar
zijn?
De Grieken vroegen het orakel om raad
“De Grieken geloofden dat het beroemde orakel van Delphi de
mensen kon vertellen wat hun lot was. De orakelgod was Apollo en hij sprak via
de priesteres Pythia, die op een kruk boven een kloof in de aarde zat. Uit
deze kloof kwamen dampen naar boven, waardoor Pythia duizelig werd.” En ik deed
alsof ik Pythia was en de dampen had opgeschoven. Verwonderd keken ze toe. “Vervolgens gaf ze antwoord op de gestelde vraag,
maar in zo’n onbegrijpelijke taal, dat het voor velerlei uitleg vatbaar was.
Het moest dus nog uitgelegd worden. Zo konden de Grieken alles wat ze niet
wisten, voorleggen aan de god Apollo. Zelfs staatslieden durfden geen oorlog te
voeren, voordat ze het orakel om raad hadden gevraagd.”
Zal er ooit wereldvrede zijn?
“Wow”, bracht er iemand uit. “Zullen wij ook eens een vraag voorleggen
aan de god Apollo?” De aandacht was gewekt en we gingen allemaal een
belangrijke vraag bedenken die we wel eens aan de goden wilden voorleggen. Net
zoals ze dat dus vroeger deden. We bedachten wel wat criteria voor een
geschikte vraag: Het moest een vraag
zijn, waar je echt het antwoord niet op wist, maar waar je heel nieuwsgierig
naar bent. En een vraag waar de oude Grieken ook al over nadachten. Driftig
werd er geschreven: “Is er leven na de dood?”, “Ben ik een mens of een dier?”,
“Is er nog een universum?”, “Wie was de eerste mens op aarde?”, “Waarom zijn er
zoveel goden?”, “Zal er ooit wereldvrede zijn?”
Maar wat was eigenlijk de boodschap?
Afreizen naar het orakel van Delphi, was geen optie. Dus we besloten op andere manieren een
antwoord te vinden op onze vragen. “Laten we ze eerst voorleggen aan de
tarot-kaarten, wie weet wat ze te zeggen hebben…”, stelde iemand voor. De
kinderen werden uitgenodigd om met hun hand over de stapel te gaan en daar waar
het warmer aan zou voelen, zou dan waarschijnlijk het kaartje met het antwoord
zijn. De afbeeldingen waren prachtig en werden uitgebreid bestudeerd. Maar wat
was eigenlijk de boodschap? Bij de vraag “waarom zijn er zoveel goden”, kwam de
tarot-kaart met kelken. Wat zou dat te maken hebben met de vraag. Ik hoorde de
hersenen kraken. Het werd een oefening in creatief denken. Er was iemand die
rondom de kelk een aureool zag en zich afvroeg of heiligen niet ook altijd
daarmee werden afgebeeld? En er besefte iemand dat die kelken stonden voor de
verschillende wereldreligies: “Gaat het eigenlijk niet allemaal om hetzelfde
geloof, maar zit het in een andere kelk?” De gesprekken kwamen lekker op gang
en daarmee ook de inzichten.
Een feit, een mening of een overtuiging?
Maar er was nog meer, of eigenlijk: er waren nog meer
kaarten. De “vraag maar”-kaarten had ik meegenomen. Waarbij je je vraag kon
voorleggen aan de natuur, de aarde, het water of de hemel. We begonnen met de
vraag: “Zal er ooit wereldvrede komen?” Het eerste antwoord was: “Als jij
daarin gelooft, dan zal het gebeuren”. En het tweede antwoord was: “Zijn je
handen koud? Dan is het antwoord nee!” Snel werden de handen gecontroleerd.
“Gelukkig, ze zijn warm.” En samen bleven we even stil staan bij deze boodschap.
“Hoe mooi het ook zou zijn, maar is dit dan ook de waarheid?” En ik vertelde
over de Oude Grieken, die geloofden in hun goden. Alles wat ze niet konden
verklaren, werd aan een god opgedragen. “Nee, we weten nu veel meer, maar
eigenlijk geloof ik nog steeds in vrijdag de 13e. Volgens mij is dat
wel waar!” “Mmm… is het dan een feit, een mening of een overtuiging?” En
daarmee sloten we de les af.
Met dank aan:
De kinderen van filosofieclub Waterland, de kinderen van
Kleinlab Creatieve Kinderopvang
Meer weten?
Reacties
Een reactie posten