Posts

Posts uit maart, 2024 tonen

Leonardo is een homo

 “Hij is een homo”, begon ik het raadsel voorafgaand aan de filosofieles. Met grote ogen keken ze me aan. “Een homo? Hadden ze dat ook al in die tijd?”, vroeg iemand verschrikt. Ik stelde hem gerust: “We zijn allemaal een homo, dat betekent namelijk niets meer en niets minder dan mens.” “En niet zo maar een homo, maar een homo universalis.” De denkrimpels kwamen tevoorschijn en ze waren zowaar vergeten wie er nu ook al weer verliefd was op wie. En of ze al gekust hadden. Ik besloot ze nog wat langer in spanning te houden en voegde er aan toe: “Een homo universalis is een mens die uitblinkt in verschillende vakgebieden. Zo was deze man niet alleen een kunstenaar, een bioloog, een uitvinder en een filosoof. Zijn uitvindingen zie je nu nog om je heen. Ook al leefde hij meer dan 500 jaar geleden…” De filosoof Kant heeft zich geruime tijd bezig gehouden met opvoeding. In zijn beleving bestond de opvoeding van kinderen uit vier componenten: disciplinering (het temmen van de driften), cul...

Gebruik toch je verstand

 “Toen ik vanmorgen wakker werd, was ik opgelucht...”  De aandacht was getrokken. “Ooh, ik weet het al, de oorlog tussen Trump en Kim Jong-un  is nog niet uitgebroken.” Viel het meisje dat recht voor me op het yogamatje zat, me in. Ze zat vaak op die plek tijdens de les en beschikte over de gave dat ze mijn gedachten kon lezen. “Ja, weet je die Trump is echt een mafketel, maar hij gaat geen oorlog maken hoor. En die Koreaan is daar veel te klein voor. En trouwens, ze weten toch niet waar Nederland ligt.” “Het zijn gewoon sukkels, wij noemen Donald Trump bij ons op school Donald Duck. En hij ziet er ook niet uit he”, onderbrak de jongeman naast haar. Ze kwamen al jaren samen naar de yoga- en filosofielessen. “Aha", antwoordde ik. "Dit is nu precies wat er gebeurt in de grote wereld van Trump en Kim Jong-un. Er wordt gereageerd vanuit emoties, ze vallen elkaar op hun persoonlijkheid aan. Maar wat zal deze heren echt dichter bij elkaar brengen?” En de les was begonnen… “Liev...

Ik ben die ik ben

 “Oooooh, is dit het hotel?”, vroeg ze met een luide stem, terwijl ze met haar grote witte rolkoffer in de hand naar het kamphuis liep afgelopen zomer. Wij glimlachten. Een  hotel kon je het niet echt noemen: we sliepen op stapelbedden op de slaapzaal, het rook er muf en de afgelopen dagen bleek er een muggenplaag te zijn op het eiland. Het kamphuis had meer weg van een jeugdherberg. Maar wel eentje midden in de natuur en een schitterende tuin met vuurplaats waar we iedere avond naar de sterrenhemel zouden kunnen kijken. “Ja weet je, ik heb voor iedere dag een setje kleding meegenomen in mijn rolkoffer, precies op kleur en gestyled. Dus ik ben ’s morgens wel iets later bij het ontbijt, want ik kan natuurlijk niet met ongekamde haren komen…” Onze “prinses”, zoals we haar na 1 dag kamp al noemden, vergeleek zichzelf twee maanden later op een regenachtige zaterdagavond met een ui. “Vandaag gaan we kennismaken met de eerste Nederlandse filosoof en het heeft van alles te maken met ...

Welkom op planeet aardig

 Het is maandagochtend 26 september en het sneeuwt in het lokaal van groep 7 op school. Gedachteloos kijken de kinderen in de klas naar de grote vlokken die naar beneden dwarrelen. De takken van de bomen bezwijken bijna onder de witte deken van sneeuw. En als je heel stil bent hoor je ze zelfs kraken. We kijken op het digiboard naar een besneeuwd bospad, verder niets. Ruim een kwartier, en we worden er heel stil van. “Het lijkt wel of ik er zelf ben…”, verzuchtte iemand.   Maar er zit niets in Ik nodig de kinderen uit om hun ogen te sluiten en hun hoofd lekker te laten rusten op hun armen die gekruist op tafel liggen. En begin een verhaal te vertellen over een hond en een poes die daar wonen, naast het besneeuwde bospad. De poes staart net als jullie ook naar buiten, naar de sneeuwvlokken en besluit zijn beste vriend de hond een cadeau te geven. Maar wat geef je aan iemand die alles al heeft? Na een lange zoektocht (de poes gaat er zelfs even de deur voor uit naar de stad), we...

Weten wat je niet weet

 “1 6 8 9 2 2”, las ik rustig voor. Het antwoord werd door een van de kinderen gegeven: 1 6 9 3 5”. “Fout!” riep een van de anderen. We zaten die avond bij elkaar voor de vierde filosofieles. Nadat we in de eerste les eerst hadden verkend wat al heel lang over de hele wereld één van de meest belangrijke filosofische vragen was geweest    (“wie ben ik?”), gingen de kinderen vandaag kennismaken met Socrates. Ik had ze al verteld over zijn leven. Dat hij een lelijke man moest zijn geweest, zoon van een vroedvrouw. Dat hij woonde in Athene en daar op het plein de omstanders lastige vragen stelde, zodat ze diep konden nadenken. Hij beweerde dat hij zelf eigenlijk niet zoveel wist, maar werd door zijn manier van filosoferen uiteindelijk veroordeeld tot het leegdrinken van de gifbeker.   “Als het je lukt om de getallenreeks van daarnet te herhalen, ben je dan slim?”, was mijn openingsvraag. “Of wijs? Of verstandig? Of heb je dan gewoon een goed geheugen?” En welke overeenko...

Just stop and be nice

Afbeelding
  “Stop, sto-o-p.”  Verbaasd keek ik in de richting waar het rumoer vandaan kwam. De les was nog niet eens begonnen en ze wisten al waar het over ging. “Ja, maar hij irriteert me…”, kreeg ik als verklaring toen ik vroeg wat er aan de hand was. En inderdaad: ik zag dat de ene jongen met zijn voet de voet van de andere jongen aanraakte. “Super, dank je wel, voor deze introductie van de les, want hoe is het mogelijk, dit is precies waar we het over gaan hebben vandaag. Het was de vijfde les van de cursus Harmonie in de klas. “In 1991, toen jullie nog niet eens geboren waren, werd er ook veel STOP gezet.” En ik liet de kinderen op het bord een tekening zien uit het boek “Children teachers of peace” van Gerald Lampolsky. “Wat zou jij tegen de wereldleiders willen zeggen?” had hij gevraagd aan een aantal kinderen. Hun antwoord mochten ze tekenen. En de tekeningen werden verzameld in het boek. Shannon van 9 jaar had een eenvoudige boodschap: een regenboog met een hart erin en daarbij...